The Cure | Disintegration

Releasejaar: 1989  Label: Fiction  Land: UK

Afspeelbron: CD, Fiction (839 353-2), 1989, Duitsland

Dit review dateert van 18 december 2006, toen ik het had geplaatst op musicmeter.nl. Mogelijk zal ik ooit nog eens een nieuw review schrijven van dit album. In dat geval zal ik het uiteraard hier plaatsen.

—

Dit vind ik zo’n geniaal album! Daarom leek het me leuk eens een keer elk nummer ervan apart te bespreken.

Plainsong:

Wat een opening, die belletjes en dan bijna vanuit het niets in een orgasme terechtkomen, dan de schoonheid van een eenvoudig gitaarmelodietje en dan na bijna 3 minuten een dromerige zang en dat alles in een sfeer die een weemoedig verlangen uitstraalt.
En dan dan dan … is de reis inmiddels begonnen… wees voorbereid op veel kippevel.

Pictures of You:

Wat een prachtig melodieus nummer is dit toch. Zelfs na het tig keer gedraaid te hebben kan ik er nog van genieten. Het gevoel dat het nummer uitdraagt neem ik steeds weer over alsof het nummer steeds opnieuw in me kruipt. En weer zo’n prachtige dichterlijke, toch ook wel weer overgeromantiseerde tekst natuurlijk… Lang (en misschien nog steeds wel) één van mijn favoriete nummers geweest.

Closedown:

Toch wel een beetje de sfeer die bijvoorbeeld Atmosphere van Joy Division ook oproept. Ik ben gek op dit soort drums ook. Uiteraard nemen we ruim 2 minuten de tijd voor de zang begint en ze flikken het steeds weer dat je geboeid blijft door de schoonheid van de combinatie van synth en gitaarloopjes. Ergens is het allemaal zo eenvoudig, maar zo geniaal in elkaar gedraaid dat het bijna onwerelds klinkt. Prachtig nummer!

Love Song:

Even weer met beide benen op de grond, best wel een lief liedje. Ligt zeer commercieel in het gehoor vergeleken met de meeste andere nummers op dit album, maar niet op een storende manier zoals op latere albums nog wel eens het geval was. Een mooi liedje.

Last Dance:

Een slepend nummer met een huilende gitaar die je van begin tot eind in zijn greep houdt. En een tekst die een verlangen naar het verleden uitdraagt. Pakkend nummer.

Lullaby:

Dit nummer ben ik helaas een beetje zat en ik kan dan ook even niet meer zo goed zeggen wat ik ervan vindt.

Fascination Street:

Dit nummer heeft me gevoelsmatig nooit zo geraakt, voornamelijk omdat ik mijn gevoel er nooit zo in kwijt kon. Wel is het een briljant nummer, zeker kwa opbouw, word je als het ware opgezogen, tot zweven gebracht en meegesleurd in een trip door Fascination Street.

Prayers for Rain:

Ultiem bombastisch nummer dat gedragen wordt door de drums en de lage synth het hele nummer door. Het draagt je heerlijk mee en dat is al een genot op zich, maar gevoelsmatig zou er best nog een climax mogen komen, die uiteindelijk uitblijft. Alsof het met opzet is gedaan, heeft de live versie die climax wel als Robert geloof ik een halve minuut lang ‘Raaaaaaaaaaaaaaaaaaaain’ aanhoudt. De live versie (van Entreat) mag je dus van dit nummer zeker niet missen.

The Same Deep Water as You:

Al liggend op mijn bed in het donker draaide ik dit nummer destijds. Dit is echt een emotionele trip van bijna 10 minuten, heb er geen woorden voor, deze moet je gewoon luisteren. Ik had me ooit bedacht dat dit nummer als ik dood ga maar op mijn begrafenis gedraaid moest worden, maar achteraf vind ik dat ik dat de nabestaanden niet aan kan doen, wordt een iets te zware begrafenis dan. 

Disintegration:

Ik heb nooit zo veel met dit nummer gehad, maar het doet niks af aan de cd, want het is wel een heel goed nummer. Is een gevoelskwestie, kan er mijn gevoelens niet zo in kwijt. Het zinnetje “I never said I would stay till the end.” Kon ik dan wel weer wat mee…
Nadeel van zo’n extreem goede cd, die met name veel gevoelens oproept, is dat er dan altijd wel enkele nummers opstaan die ook steengoed zijn, maar gewoon wat minder mijn gevoel raken; dit is er dus zo één. Het mooie daaraan is dat andere mensen dan juist weer wél wat met die nummers hebben.

Homesick:

Een prachtig nummer met een mega-lang intro dat begint met mooi samenspel van piano en basgitaar. Eén van de kunsten die The Cure beheerst is toch wel het door elkaar laten lopen van verschillende melodielijnen. Ik vind dit eigenlijk de afsluiter van de cd. Robert zingt “Just one more…” en klinkt uitgeput.

Untitled:

En als ik dan dit nummer weer erna hoor, denk ik, nog een afsluiter… Deze cd heeft gewoon 2 afsluitende nummers. Deze vind ik, denk ik, net wat minder dan de vorige maar dan nog is het een mooi nummer met een prachtige tekst. En als dan na dit nummer de stilte aanbreekt kun je 2 dingen doen: óf je zet hem gelijk weer op, óf je neemt eerst even wat tijd om alles te verwerken…

Dit album is voor mij echt het neusje van de zalm. Van alle albums die ik ken, heeft deze waarschijnlijk het meest in me losgemaakt. Het is een gevoelsplaat en als hij je heeft geraakt ben je voor eeuwig verkocht.

Luister signature song: Pictures of You

And Also The Trees | Farewell to the Shade

Releasejaar: 1989  Label: Reflex  Land: UK

Afspeelbron: CD, Normal (NORMAL 114 CD), 1989, Duitsland

Dit review dateert van 3 februari 2009 en heb ik eerder al op musicmeter.nl geplaatst. Het album is uit de tijd dat de CD de functie van belangrijkste geluidsdrager had overgenomen van de LP. Op de CD-uitvoering staan twee nummers extra, die ik niet beschouw als bonustracks, maar als behorende bij het album, net zoals dat bijvoorbeeld het geval is bij Disintegration van The Cure, dat op CD ook twee nummers meer bevat dan de oorspronkelijke vinyluitvoering. Dit komt ook doordat ik het album op CD heb leren kennen. Niettemin zou The Horse Fair, het laatste nummer van de LP, ook een prima albumafsluiter zijn. Gezien de duur van de CD (45 minuten) is het namelijk de vraag waarom die laatste twee nummers niet toch op het vinyl zijn beland als ze bij het album horen. Op de CD worden ze in elk geval niet als bonustracks benoemd.

—

Ik vind het moeilijk uit te leggen wat Farewell to the Shade nou zo bijzonder maakt, maar zal dat toch proberen.

Allereerst zet And Also The Trees (uit Inkberrow, Worcestershire, UK) op dit album een unieke sound neer. Eerlijk gezegd heb ik geen idee hoe ze het allemaal doen. Het begint gelijk al met Prince Rupert: pam pampam ta takkatakkatakka het ritme zijn geen drums, het lijkt wel geklap met af en toe een drumslag tussendoor en als je je fantasie laat gaan lijkt het soms wel of je paarden hoort lopen. Samen met de bas, die heerlijk vlot doorloopt, krijgt het nummer een geweldige drive. Dan hebben we alleen nog maar gehad over de ritmesectie. De synth klinkt volkomen uniek. And Also The Trees gebruikt moderne middelen en brengt mij daarmee gevoelsmatig ergens in de middeleeuwen bij Prince Rupert. De zang is vol drama, maar volkomen terecht, er wordt een verhaal verteld waaruit al volkomen duidelijk is dat alle hoop vervlogen is, ondanks de smeekgebeden “Give me this day” is het einde nabij en deze dag zal Prince Rupert niet levend ten einde brengen. Het nummer krijgt ruimte door de aanloop tot de zang, wordt opgetild door de synth, het golft en loopt geruisloos tot in perfectie. Als je zulke muziek kan maken dan ben je gewoon zo een enorm goede band!

Macbeth’s Head is nog meer dan Prince Rupert verhalend. Eigenlijk is het alsof er voorgelezen wordt uit een boek met muzikale begeleiding. Ik vind het wel een wat eentonig nummer, waardoor het niet tot mijn favorieten behoort.
The Nobody Inn is een heel kort stukje dat je even een moment de sfeer laat proeven van een herberg uit een horrorfilm waar zich de vreemdste taferelen afspelen, die we verder niet te zien krijgen maar wel duidelijk aanvoelen.

En dan na Prince Rupert de tweede klassieker op het album: Belief in the Rose. De zang veel rustiger deze keer, muziek niet van deze tijd qua melodie, zo’n knappe sound weer maar nu in een rustig nummer verpakt, dromerig, het woord romantisch past hier op een of andere manier goed bij, uiteraard zonder dat ik daarmee bedoel dat dit een of andere romantische zwijmelmuziek is.

Laten we nu maar toegeven: op dit album is And Also The Trees zo volkomen uniek dat we elke band die hier op lijkt het genre ‘And Also The Trees’ mee kunnen geven.

The Street Organ is dreigend, er is een storm op komst:
“It passes them by unheard,
Waltzes with the ribbons of distant winter air,
The messengers of snow…”
Koptelefoon op en erin gaan zitten. Dit is geen ‘muziek terwijl u werkt’, dus draai het op de juiste momenten en laat je meevoeren. AATT kan als geen ander unieke sferen creëren die tijd en plaats overstijgen.

Lady D’Arbanville…. tranen springen in mijn ogen. Een van de betere covers die ik ken (orgineel van Cat Stevens). Wat een emotie! Het ongeloof, de pijn, het verlies, de liefde voor Lady D’Arbanville: allemaal zo mooi overgebracht. Simon Huw Jones zingt bijna huilend, en waarom ook eigenlijk niet!

Misfortunes heeft een zwevende start, maar is de terugkeer met beide voeten op aarde, de zon is opgekomen. Het nummer is gevoelsmatig als Morgenstimming van Grieg uit Peer Gynt, vooral na Lady D’Arbanville is het contrast erg groot.

The Pear Tree is een mooi zweverig nummer. Luister eens goed wat deze mannen hier muzikaal in elkaar zetten, best briljant.

III Omen vind ik het minste nummer van het album. Ik vind het wat te veel herrie vergeleken de rest waardoor het wat mij betreft wat uit de toon valt.

The Horse Fair lijkt nooit echt op te starten, maar soms is muziek luisteren ook een leerproces.Of beter gezegd: een afleerproces, wat nog veeel moeilijker is. Soms moet je alle verwachtingen over boord gooien en je compleet openstellen voor hetgeen je hoort. Luisteren = je openstellen. Dit is muziek die je bijna in een soort trance kan brengen, zolang je maar niet ergens op zit te wachten, maar je je gewoon mee laat voeren. Je zal zien dat je dan een heel ander beeld krijgt van het nummer.

Hetzelfde geldt voor The Harp. Ga niet zitten wachten op de zang, want het is een instrumental. Laat je meevoeren door de prachtige klanken. Eigenlijk is dit klassieke muziek.

Anchor Yard, apart nummer waar een bepaalde leegte in huist. Als je dit album zeer intensief hebt geluisterd laat dit nummer je mogelijk verloren en verdwaasd achter. Het beste wat je dan kan doen is weer bij track 1 beginnen. Je zal Prince Rupert dan ervaren als een soort van verlichting.

Alle teksten, zelfs Leonard Cohen kan er nog wat van leren.

Luister signature song: Prince Rupert

Airstrip 1 | Longer to Live

Releasejaar: 1981  Label: Oval  Land: UK

Afspeelbron: 12 inch single, Oval (OVEP 19/84), 1981, UK

Airstrip 1 (ook wel Aistrip One) is een Engelse band (waarschijnlijk uit Londen) uit de hoogtijdagen van de new wave. Er is weinig van ze bekend, behalve dat ze vier releases hebben, waarvan één cassette (eigen beheer) en drie 12 inch singles. De cassette ‘Nothing Is Forever’ en de 12 inch ‘Longer to Live’ zijn naar mijn idee hun interessantste releases. De twee latere 12 inches (op Polydor) klinken heel anders, meer poppy.

Op deze 12 inch staan drie nummers. Als we ‘Longer to Live’ horen, voelen we direct de ernst en de kracht die er vanuit gaat. Dit is wat ik noem een vette productie. De ritmesectie zet een fantastische groove neer die je direct doet opveren om mee te bewegen. De gitaar kan zowel dreiging creëren als een skageluid ter ondersteuning van de groove. Het geheel doet denken aan het betere werk van The Comsat Angels, Opposition en ook The Sound. Natuurlijk is het dan interessant om te kijken door wie dit alles is geproduceerd. De naam die we dan tegenkomen is niet de minste: Nick Robbins. Deze producer en engineer heeft zijn naam ook al mogen verbinden aan enkele albums van The Sound. Vermoedelijk is hij voor een groot deel verantwoordelijk voor de urgentie die doorklinkt in het geluid. De zanger heeft ook een prima stemgeluid, een klein rauw randje en lichte neusklank. Hij weet het overtuigend te brengen, doet wel iets denken aan Mark Long (Opposition) maar dan wat minder intens.

Deze 12 inch heeft, zoals ze dat noemen, een dubbele A kant. Op kant 2, de AA kant, staan de andere twee nummers. ‘English Gun’ is een wat meer up-tempo nummer. Ook hier horen we weer zo’n fijne productie. De snelheid van het nummer werkt opzwepend. Je hoort zowel de punkinvloeden er nog in als bijvoorbeeld invloeden van een band als The Police.

‘Crime’ is alweer de afsluiter van deze fijne 12 inch. We horen een zelfde recept als in ‘Longer to Live’ en opnieuw die urgentie en overtuigingskracht, zoals we die ook kennen van The Sound. Het gitaarspel met de flageolettonen maakt het helemaal af.

Alles bij elkaar vind ik dit een prima 12 inch, die ik graag luister. Het is een mooie aanwinst in mijn collectie. Nu de cassette ‘Nothing Is Forever’ nog, maar die zal ik niet zo snel tegenkomen, ben ik bang.

Luister signature song: Longer to Live

The Wake | Harmony

Releasejaar: 1982  Label: Factory  Land: UK

Afspeelbron: vinyl LP, Factory (FACT 60), 1982, UK

The Wake is een Schotse band (Glasgow) die ik leerde kennen nadat ik Joy Division had leren kennen. Het is tenslotte ook een band op Factory Records. In de credits van Harmony staat ook een belangrijke naam. Chris Nagle is namelijk zowel engineer als producer op deze plaat en eerstgenoemde was hij onder andere ook op Unknown Pleasures. Deze man heeft veel samengewerkt met Martin Hannett, de man achter de inmiddels beroemde Joy Division-sound. Factory en Chris Nagle zijn dus namen die enigszins verwachtingen scheppen.

Harmony bevat slechts 7 nummers, duurt ongeveer een half uur en is daarmee eigenlijk een mini-album. De plaat start met ‘Judas’ met een nummer dat direct de toon zet. Het statische bas- en drumgeluid, een ernstig klinkende synth en vrij eentonige donkere zang, het is wat past bij Factory. Je hoort natuurlijk de invloeden van Martin Hannett en Joy Division in deze muziek. En ook New Order klinkt erin door. Een jaar eerder was Chris Nagle ook engineer op hun album Movement.

Voor wie van deze sound houdt is het al snel smullen geblazen, maar het gevaar is aanwezig dat een band daardoor wordt weggezet als een slap aftreksel van voornoemde bands. In het geval van deze plaat zouden we The Wake daarmee ernstig tekort doen. De hypnotiserende klanken van een nummer als ‘Patrol’ maken het wat mij betreft een klassieker in het genre. Je kunt je met gemak een dansvloer vol vaag uitziende en dansende mensen voorstellen, die hierop helemaal los gaan. Ik zou daar maar al te graag tussen staan, net als op die gouden avonden van weleer in de Baroeg (Rotterdam).

Dit is wat dit album te bieden heeft: een lekker Factory-geluid, donkere sferen en een hoog dansbaarheidsgehalte. Soms misschien wat eentonig, mede door de vrij vlakke zang, maar vervelend vind ik het nergens. Daar komt bij dat deze plaat naar een gigantisch hoogtepunt toewerkt. Het laatste nummer ‘An Immaculate Conception’ is namelijk een van mijn all-time favorite new wave-nummers. De prachtige opbouw in spanning om vervolgens los te gaan in een geweldige climax, waarin synth, gitaar, drums en bas het nummer de lucht in tillen en je als luisteraar daarin volledig meenemen, maakt dat ik dit nummer gerust zou kunnen noemen als je me zou vragen om een prototype new wave-nummer. Dit is wat je noemt een finale, een terechte albumafsluiter, die je zo verloren achterlaat dat je nog maar twee dingen kunt doen: verbijsterd in stilte  je ervaring verwerken of het nummer direct opnieuw opzetten.

Luister signature song: An Immaculate Conception

The Cure | Seventeen Seconds

Releasejaar: 1980  Label: Fiction  Land: UK

To be continued…

 

 

Joy Division | Closer

Releasejaar: 1980  Label: Factory  Land: UK

Afspeelbron: Vinyl LP, Factory (FACT 25), 1980, UK

Met ‘Closer’ heeft Joy Division (Manchester) een van de best gewaardeerde post-punk platen allertijden afgeleverd. Producer Martin Hannett wist samen met Joy Division een sound te creëren die eigenlijk nooit meer is geëvenaard.

Al direct vanaf het begin wordt een bijzonder donkere sfeer gecreëerd. Met ‘Atrocity Exhibition’ worden we een duistere wereld ingetrokken. Het alsmaar herhalende drumloopje in combinatie met de krassende gitaren en andere sfeerbepalende geluiden maken dat dit klinkt als een van de eerste vormen van industrial muziek. Je loopt bijna letterlijk door een absurde wereld waar de vreemdste en meest afschuwelijke wezens worden tentoongesteld in de ‘Atrocity Exhibition’. Het lijden en de wanhoop die spreken diep vanuit het binnenste van deze wezens weerklinken in het stemgeluid van Ian Curtis. Zelden geeft muziek zo sterk het gevoel dat je een kijkje krijgt in de gruwelijke krochten van een hel op aarde. Gelukkig weten wij dat we hier weer uit kunnen stappen, maar op dezelfde manier als je als mens soms even lekker kan kicken op een afschuwelijke horrorfilm, kun je je met deze muziek even wentelen in de onheilspellende sfeer die dit nummer oproept.

In ‘Isolation’ wordt het industriële tintje vastgehouden. Dit heeft natuurlijk alles te maken met de manier waarop Martin Hannett deze plaat heeft geproduceerd. Persoonlijk krijg ik bij de eerste klanken altijd al direct de neiging om op een statische wijze mee te dansen, alsof ik spontaan gehypnotiseerd word door de muziek. Hoewel het in principe vrij eentonige muziek is werkt het zeer opzwepend als het je in de greep krijgt.

Statische drums, maar een stuk trager, domineren ook het volgende nummer. ‘Passover’ vertelt het verhaal van iemand die worstelt met het leven en nu de balans volledig kwijtgeraakt is. Hopeloos vraagt hij zich af hoe hij dit nog langer kan volhouden. De muziek is vrij minimalistisch. De bas en gitaar spelen precies de noten en akkoorden, die nodig zijn om de juiste spanning en sfeer van wanhoop te creëren ter ondersteuning van Ian’s woorden. Als je al geen woord zou verstaan van wat er gezongen wordt, voelt waarschijnlijk iedereen de lading van dit nummer wel aan.

De zware thematiek die draait om psychisch lijden en wanhoopsgevoelens gaat als een rode draad door dit album. Op ‘Colony’ lijkt er sprake te zijn van complete vervreemding van wat er om hem heen gebeurt. Overgelaten aan zijn lot zonder te begrijpen waarom. De muziek vertolkt een soort poging ergens houvast te vinden, maar het is onmogelijk. Rennen stilstaan, rennen stilstaan… Het gevoel in de steek gelaten te zijn door degene die je vertrouwde. Het kan niet waar zijn, maar het is waar. Joy Division begrijpt de kracht van eenvoud en weet daarmee het gevoel over te brengen.

Rauw, strak, somber, ernstig, maar ook op een bepaalde manier intrigerend en mysterieus zijn woorden die passen bij dit album. Hoe kan iets dat zo pijnlijk klinkt je zo in zijn greep krijgen? Er lijkt meestal geen enkele uitweg meer, zowel de teksten als de muziek kunnen het gevoel geven dat de situatie waarin de hoofdrolspeler verkeert alleen nog maar slecht kan aflopen. Of je nou links- of rechtsom gaat, de weg loopt dood. In ‘A Means to an End’ lijkt het erop dat de hoofdpersoon een zielsverwant had gevonden, maar uiteindelijk blijkt ook dat niet meer geweest dan een luchtbel. Een sterk gevoel van teleurstelling klinkt door in dit nummer.

De B kant van de plaat begint met de vette bas en strakke drums van ‘Heart and Soul’. Een dun laagje synth legt precies de juiste sfeer erin. De eenvoudige maar effectieve gitaarakkoorden geven verderop in het nummer uiting aan hoe iemand verscheurd wordt door het moeten maken van de pijnlijke keuze tussen zijn hart en zijn ziel. Welke keuze hij ook maakt, een van beide zal hoe dan ook branden. Ian zingt het op bijna berustende wijze. Ook hier weer is de pijn niet meer te ontlopen.

Elk nummer op deze plaat draagt een zwaar gevoel met zich mee. Ik voel in elke cel van mijn lichaam dat dit menens is. De overtuigende klanken van Ian’s zang zijn het grootste bewijs dat hier geen toneelstukje wordt opgevoerd. Dit is uit het ware leven gegrepen.

Bezwerend, opzwepend, krachtig en tegelijkertijd volledig berustend in de wanhoop. Dit gaat zo verdomde diep dat ik het met moeite in woorden kan vangen. ‘Twenty Four Hours’ is voor mij het allerallerbeste wat maar te vinden is in dit genre en sowieso als het gaat om het overbrengen van gevoel door middel van muziek. Ik voel me meegesleurd in de belevingswereld van een ander en lijk bijna te kunnen uittreden als ik me mee laat voeren door dit nummer.

De afsluitende nummers van deze plaat zijn sowieso zwaar en troosteloos. Het einde is op de hele plaat nabij, maar de B kant brengt ons volledig op onze knieën. ‘The Eternal’ lijkt wel over de dood te gaan als je de eerste zinnen hoort: ‘Procession moves on, the shouting is over. Praise to the glory of loved ones now gone.’ Het schijnt echter te gaan over een verstandelijk gehandicapte jongen die nooit verder kwam dan de tuin van het huis waarin hij woonde. Hoe dan ook, het trage, sombere dat het nummer voortsleept lijkt op het volledig wegzinken in het lot dat geen uitweg meer kent. Acceptatie van het noodlot: ‘Accept like a curse, an unlucky deal’. Dit was het dan, er is geen keuze meer, vaarwel, is wat ik erin hoor.

En ja, deze trip komt ten einde. En de afsluiter is grandioos en gepast. Het is alsof het noodlottige einde wordt opgetild door een ultiem gevoel dat acceptatie van het noodlot omzet in een volledig loslaten en open staan voor een volgende fase. Gevoelsmatig de dood, die tegelijkertijd een nieuw begin is en anders op zijn minst een einde van alle ellende. ‘Decades’ tilt het einde naar een ander niveau en laat als het ware zien dat er een schoonheid huist in zelfs het ergste lijden. Al wordt dat natuurlijk op het moment zelf niet zo door de persoon ervaren. Het nummer wordt grotendeels gedragen door synths  en ze gaan door merg en been, door hart en ziel. Volledige overgave is alles wat rest.

Toen ik Joy Division als tiener leerde kennen, wist ik hun muziek nog niet zo goed te doorgronden. Het heeft bij mij een ontwikkeling doorgemaakt. In het begin vond ik een aantal nummers goed. Ik heb wat moeite gehad om aan Ian’s stem te wennen. Door de jaren, met de ontwikkeling van mezelf als persoon, is de muziek me steeds meer gaan raken en ben ik het beter gaan vinden. Uiteindelijk is het zover gekomen dat ik dit gewoon onwerelds goed ben gaan vinden.  De hele sound die wordt neergezet en het gevoel dat wordt overgebracht is wat mij betreft door geen enkele andere band ooit maar benaderd. Wat niet wil zeggen dat andere muziek me niet zo veel kan raken, het is meer dit specifieke gevoel, dat alleen Joy Division bij me heeft weten over te brengen. Niet voor niks is ‘Closer’ een van mijn favoriete albums allertijden.

Luister signature song: Twenty Four Hours